Powtarzając wiedzę encyklopedyczną - 'halo', to nazwa zjawiska optycznego zachodzącego na niebie wokół tarczy Słońca lub Księżyca na skutek załamania promieni świetlnych w kryształkach lodu w atmosferze. Załączone niżej zdjęcia przedstawiają przykład tego typu zjawiska. W tym przypadku jest to pierścień świetlny wokół Słońca o promieniu kątowym 22° (tzw. małe halo). Mając na uwadze, że fale świetlne o różnych długościach składające się na światło słoneczne załamują się pod różnymi kątami, zrozumiałym staje się zabarwienie pierścienia - od wewnątrz wyraźnie czerwone. Daje się również zauważyć różnicę w jasności nieba po wewnętrznej i zewnętrznej stronie pierścienia. Rozmiar kątowy pierścienia halo nie jest przypadkowy - wynika z regularnego kształtu kryształków lodu (graniastosłupy sześciokątne) zawieszonych w powietrzu i możliwości załamania w nich światła.

Może nasuwać się zestawienie zjawiska halo z innym zjawiskiem optycznym w atmosferze - tęczą. Tęcza występuje w postaci wielobarwnego łuku powstałego w wyniku załamania i odbicia promieni świetlnych w kropelkach wody w powietrzu, natomiast halo to wynik załamania promieni świetlnych w kryształkach lodu. Tęcza to zjawisko powszechnie znane - każdy widział tęczę. Inaczej jest ze zjawiskiem halo. Z pewnością przyczyniają się do tego warunki w jakich można obserwować te zjawiska. Tęcza jest bardzo przyjemna do obserwacji i łatwo przewidzieć kiedy można się jej spodziewać. Gdy np. po południu chmura, z której pada jeszcze deszcz przesuwa się odsłaniając Słońce, to ustawiając się tyłem do Słońca bardzo prawdopodobne, że zobaczmy tęczę. W przypadku np. małego halo obserwacja nie jest tak komfortowa, a to dlatego, że chcąc je dostrzec trzeba spoglądać wprost na Słońce. W takich okolicznościach trzeba chronić wzrok przed oślepiającym światłem słonecznym w związku z tym można co najwyżej zerknąć zasłaniając tarczę słoneczną choćby ręką albo spoglądać zza budynku zasłaniającego Słońce. Należy pamiętać, że prowadząc obserwacje Słońca czy fotografując je, zawsze w trosce o oczy i sprzęt fotograficzny należy zachować szczególną ostrożność. Tak więc raz, że w dzisiejszym zabieganym życiu szczególnie w mieście nie ma czasu na obserwacje nieba, a dwa że naturalnym i prawidłowym odruchem jest unikanie patrzenia w kierunku Słońca. Wobec tego nawet jeśli halo wystąpi to nie trudno je przegapić.

Jak już zostało wspomniane na wstępie, zdjęcia w tej galerii przedstawiają zjawisko małego halo. Zostało ono zaobserwowane 10 maja 2017 roku w południowo-wschodniej Polsce. Udało się to dzięki zbiegowi okoliczności. W tym przypadku splot zdarzeń polegał na budzącym zastanowienie odbiciu w przedniej szybie samochodu podczas jej przecierania. Tym odbiciem okazało się, po spoglądnięciu na niebo, halo. Do tego wszystkiego znalazł się na pod orędziu kompaktowy aparat fotograficzny. Niestety ogniskowa obiektywu aparatu nie pozwoliła uchwycić całego pierścienia wokół Słońca na jednym zdjęciu, a w tej sytuacji można było temu zaradzić np. robiąc 2 zdjęcia w ten sposób aby móc z nich później zrobić składankę. Jeśli jednak jakieś zjawisko widzi się pierwszy raz w życiu to podziwianie go w trakcie trwania dominuje nad praktycznym działaniem. Trzeba mieć nadzieję, że nadarzy się jeszcze okazja aby wdrożyć te wnioski. Prezentowane zdjęcia wykonane zostały w godzinach od 12:10 do 13:14, z czego wynika, że zjawisko trwało co najmniej godzinę. W trakcie trwania zjawiska zmieniała się jego intensywność.

W tym miejscu jeszcze krótki opis amatorskich obserwacji pogody na wiosnę 2017 roku, częściowo w kontekście zjawiska halo. O ile pogoda w marcu nie budziła większych emocji czy komentarzy to kwiecień tego roku wcale nie "przeplatał", był tak deszczowy, chłodny i pochmurny w całej Polsce, że pogoda stała się tematem żartów krążących w sieci. Przysłowiowe przeplatanie zimy i lata przesunęło się na początek maja. Było wtedy na przemian zimno, ciepło, wietrznie, deszczowo, a gdzieniegdzie nawet poprószył śnieg (9 maja w miejscu obserwacji opisywanego tu halo) , który w dodatniej temperaturze w ciągu dnia utrzymał się tylko przez chwilę. Natomiast w nocy z 9 na 10 maja wystąpił silny przymrozek wynoszący kilka stopni poniżej zera i trzymający kilka godzin. Wczesnym rankiem widać było szron na trawie. Wyraźnie dało się to we znaki roślinom ku zmartwieniu ogrodników i sadowników, którzy tego dnia musieli wstępnie szacować straty oglądając poczerniałe od omrożenia listki na swoich uprawach czy poczerniałe zawiązujące się co dopiero owoce. W południowo-wschodniej Polsce w okolicach Tarnowa, 10 maja kiedy to pokazało się halo, po zimnym poranku, w ciągu dnia chłodne powietrze mieszało się z ciepłym, wiał lekki wiatr, a na tle Słońca przesuwały się chmury. Powietrze między tymi chmurami nie było klarowne. To, potocznie mówiąc zmętnienie (a fachowo chmura cirrostratus), jak można teraz się domyślać było spowodowane kryształkami lodu zawieszonymi w powietrzu. To właśnie w takich warunkach, gdy światło przechodziło przez tę lodową mgiełkę wokół tarczy słonecznej pojawił się świetlny pierścień. Można wnioskować, że w przyszłości należy spodziewać się wystąpienia halo w podobnych warunkach. Po 10 maja pogoda jeszcze dwa, trzy dni lekko się wahała, po czym nastąpiły pogodne, ciepłe dni długo przez wszystkich wyczekiwane (opis obserwacji do dnia 19 maja 2017).

Zaobserwowanie zjawiska optycznego na niebie, zwłaszcza innego niż tęcza, skłania do zgłębienia wiedzy o nim. W sieci można naleźć sporo zdjęć o tej tematyce wykonanych na całym świecie. Są to m.in. halo 22° (tzw. małe halo), halo 46° (tzw. duże halo), podwójne halo, słońce poboczne i inne. Trzeba sobie życzyć, aby samemu natknąć się na takie zjawisko, móc je podziwiać i sfotografować.

Powrót